نوع ساختمان دیگ ها را نیز می توان به ترتیبن زیر گروه بندی کرد:
دیگ چدنی، واحدهای گرمایش کم فشاری هستند که قطعات فشاری آن توسط ریختگری از چدن، برنز، یا برنج ساخته می شوند. این دیگ ها را بیشتر بر اساس شیوه ای که محفظه های ریختگری شده آن برهم سوار می شود گروه بندی می کنند. این محفظه ها توسط پستانک های فشاری، سوله های خارجی و پستانک پیچی به همدیگر محکم می شوند. سه نمونه از دیگ های چدنی عبارتند از:
۱- دیگ های پره ای عمودی که پره ها بطور عمودی بروی یکدیگر قرار گرفته و توسط پستانک های فشاری یا پیچی به یکدیگر متصل می شوند.
۲- دیگ های پره ای افقی که پره ها بطور افقی پهلوی هم قرار می گیرند. در این وضعیت طرز قرارگرفتن پره ها نسبت به هم مانند پشت سرهم قرار گرفتن برش هایی از یک قالب نان مکعب مستطیلی است.
۳- دیگ های چدنی کوچک که با ریختگری بصورت یکپارچه ساخته می شوند. این دیگ ها در گذشته جهت تهیه آب گرم بکار می رفتند.
دیگ های فولادی می توانند از نوع پرفشار یا کم فشار باشند و امروزه بطور معمول از ساختمان جوشی برخوردار هستند. این دیگ ها به گروه های زیر تقسیم می شوند:
۱- دیگ لوله دودی که در آنها محصولات احتراق از داخل لوله ها عبور می کنند در حالیکه آب پیرامون لوله ها را دربر می گیرد.
۲- دیگ لوله آبی که در آنها آبل از داخل لوله ها و محثولات احتراق از اطراف آنها عبور خواهد کرد.
دیگ های لوله دودی بطور معمول تا ظرفیت ۷۰۰۰۰lb/hr و تا فشار ۳۰۰psig ساخته می شوند. در شرایط بالاتر از این حدود، دیگ های لوله آبی مورد استفاده قرار می گیرند. دیگ های لوله دودی به دیگ های پوسته ای نیز معروفند. در اینجا، آب و بخار آب درون پوسته محبوس می باشند.
این نوع دیگ حجم بخاری را که دیگ می تواند تولید نماید محدود می کند. در رابطه با فشار پوسته های بزرگ، ضخامت بسیار زیادی را احتیاج خواهد داشت و این موضوع ساخت آنها را گران می نماید.

دیگ های لوله آتشی(Fire Tubes)
در این بویلرها گازهای احتراق داخل لوله ها در جریان بوده و آب پشت لوله ها ، که در اثر انتقال حرارت آب به بخار تبدیل و از سیستم خارج می شود .
که قطر لوله ها بین 2/1 تا 4 اینچ می باشد .
تیپ های مختلف این نوع بویلرها بسته به جریان گاز داخل لوله دوپاس ، 3 پاس و چهار پاس می باشد که در شکل آمده است .
ولی در حالت کلی بویلرهای Fire tube به صورت شکل زیر می باشد .

دیگ های لوله آبی (Water Tubes)
این بویلرها همانند بویلرهای Fire tube می باشند با این تفاوت که آب داخل لوله ها در جریان بوده و گازهای داغ در بیرون و در اثر انتقال حرارت آب به بخار تبدیل شده و از آنت خارج می شود .
قطر لوله های آب in 5 تا in 6 می باشد . وقتی که مقدار بخار تولیدی بیش از 10ton/hr با فشار بخار تولیدی بالاتر از 20 bar مورد استفاده باشد حتما از این نوع بویلرها باید استفاده نمود .

استفاده اقتصادی از دیگ های بخار ( بویلرها ) و راه های افزایش راندمان
ین قسمت روش هایی را که می توان توسط آن در سوخت و در نتیجه هزینه بهره برداری دیگ های بخار صرفه جویی نمود و راندمان دیگ را افزایش داد ارائه می گردد . در این راستا تلفات حرارتی مختلف معرفی شده و میزان آنها مشخص می گردد .
بازده یک دیگ بخار معمولی حدود 75% می باشد . البته دیگ های بخار با طراحی جدید دارای بازده بین 90-80% نیز می باشند
معمولا ماکزیمم فشار کار این نوع بویلرها 25 بار بوده و دارای ظرفیتی بین 5/0 تا 10 تن در ساعت می باشند .

دیگهای بخارصنعتی
این بویلر بعنوان بویلرهای صنعتی شناخته می شوند و دارای راندمان بالا و کیفیت بسیار مطلوب و سرعت پاسخ مناسب می باشند.
این نوع بویلرها خود اتکاء (Botton Support)، دارای دو درام جداگانه ازنوع چرخش طبیعی می باشند و قابلیت تولید بخار با ظرفیت حداکثر۴۵۰ تن در ساعت می باشند.
مشعلهای این نوع بویلر در دیواره جلو بوده و به لحاظ آرایش سطوح حرارتی به گونه‌ای است که جریان دود بر روی سطوح بطور یکنواخت توزیع گردیده است.
کیفیت بالای حاصله از استانداردهای مطلوب و ساختارها و کارآیی بالای آنها باعث استقبال مشتریان از این نوع بویلر می باشند.

ظرفیت و شرایط طراحی این دیگ بخار
تناژ بخار تولیدی : حداکثر ۴۵۰ تن در ساعت
حداکثر فشار کاری :kg/cm2g127
حداکثردمای بخار:C 515
سیستم تامین هوای احتراق : فن دمنده اجباری(Force Draft Fan)
سوخت :گازی، مایع (تک ویا دو سوخته )

دیگهای بخار یکپارچه
از جمله مزایا و مشخصات دیگهای صنعتی عبارتست از :
بالا بودن سرعت پاسخ زمانی این بویلر به تغییرات بار
بالا بودن قابلیت اطمینان
این دیگها را می توان بطور یکپارچه در کارخانه تولید و پس از آن به سایت حمل نمود.
شایان ذکر است در مواردی که محدودیتهای حمل بار جاده ای وجودداشته باشد می توان این نوع دیگهای بخاررا در قطعه بندیهای کوچکتر حمل نموده و عملیات نصب و برپایی را در سایت بانجام رساند. بخار تولیدی توسط این مدل دیگ می تواند فوق داغ ویا اشباع باشد و به نظر و درخواست مشتری بستگی دارد. این نوع دیگ بخار خود اتکاء (Botton Support)، دارای دو درام مجزای آب و بخار و سیستم گردشی طبیعی آب و بخار می باشد. همچنین با نوجه به آزمایشات و تجربیات فراوانی که در طراحی و ساخت این نوع دیگ وجوددارد امکان طراحی و ساخت پیشرفته آنها فراهم آمده است.

ظرفیت و شرایط طراحی
تناژ بخار تولیدی : تا ۲۵۰ تن در ساعت
حداکثر فشار بخار : kg/cm2g120
حداکثر دمای بخار : C480
سیستم تامین هوای احتراق : فن دمنده اجباری (Force Draft Fan)
سوخت : مایع گازی (تک یا دو سوخته )

دیگهای بخار صنعتی – نیروگاهی(sn )
این بویلر هم مصرف صنعتی و هم نیروگاهی دارد و دارای راندمان بالا و حداقل افت حرارتی می باشد. با فشار و درجه حرارت بالا کارکرده و در ظرفیت های متوسط در صنایع بکارگرفته می شود و این نوع بویلر فقط از بالا به سازه فلزی خود متصل است (Top Support) و دارای یک درام بدون ری هیتر بوده و از نوع تشعشی و دارای سیستم چرخش آب طبیعی است.

ظرفیت و شرایط طراحی
تناژ بخار تولیدی : حداکثر T/H 680
حداکثر فشار بخار : kg/cm2g150
حداکثر دمای بخار : C549
سیستم تامین هوای احتراق : فن دمنده اجباری (Force Draft Fan)
سوخت :گاز، مایع (تک ویا دو سوخته )
این نوع دیگ برای تولید بخار در نیروگاههای حرارتی کاربرد دارد . این دیگها با سیستم چرخش طبیعی ، بطور تک درام و دارای چندین مرحله گرمکن بخار(SUPER HEATER) بازگرمکن بخار(REHEATER) و اکونومایزر می باشند.