امروزه با پيشرفت زيادی که در الکترونيک و کاربرد تراشه های نيمه هادی بوجود آمده است تحول بزرگی درهدايت خودرو و ترمزهای آن رخ داده است که استفاده از ترمزهای ABSيکی از انهاست .
استفاده از سيستمهاي کمکي و تقويت کننده الکترونيکي و مکانيکي نيز براي هر چه بهتر کردن فعاليت ترمزها بر روي انواع خودروهاي جديد به کار گرفته ميشود اين سيستمها با وارد آوردن اندک فشاري به پدال ترمز فعال شده و بهترين نتيجه را در اختيار راننده قرار ميدهد.
همه کسانی که تجربه ممتد رانندگی با اتومبيل به خصوص در جاده های خيس و لغزنده را دارند به خوبی می دانند که در اين شرايط چقدر کنترل خودرو مشکل است و تا چه اندازه خطر سر خوردن و به خصوص هنگام ترمزهای ناگهانی وجود دارد که کمترين نتيجه آن پرتاب خودرو به بيرون جاده است.
سیستم های ترمز
ABS
این سیستم ترمز باعث جلو گیری از قفل شدن چرخ ها در هنگام ترمز گیری می شود که با استفاده از یک مدار کنترل هیدرولیکی یا الکتریکی و با استفاده از قطع و وصل مکرر ترمز از قفل شدن ان جلوگیری میکند
EBD سیستم توزیع الکترونیکی نیروی ترمز بین چرخ هاست که روی سیستم ترمز ABS نصب می شود . این سیستم با توجه به سرعت خودرو شرایط جاده وزن و ... با تقسیم نیروی ترمز گیری بین چرخ ها قدرت ترمز را به حداکثر می رساند.
ASR این نوع سیستم باعث جلوگیری از لغزندگی خودرو بر روی برف و گل و یا هر جای لغزنده ی دیگر می شود.
TCS سیستم ترمزی است که نیروی رانشی زمین را کنترل میکند
DTC همان کار سیستم بالا را میکند فقط به صورت دینامیکی
BAS-EBA-BA این نوع ترمز ها در مواقع اضطراری ترمز گیری کاربرد دارند که با درک وضعیت ترمز گیری راننده نیروی ترمز را در مواقعی که پدال ترمز بیشتر فشار داده شود به حداکثر میرساند.BAS بهترین نوع این سه نوع ترمز است.
ESP - ESC - DSC - VDS - ASC - VSC
این نوع ترمز ها که از پیشرفته ترین نوع سیستم های ایمنی خودرو هستند از کم فرمانی و بیش فرمانی خودرو در پیچ ها جلو گیری میکنند.این سیستم ها به کمک سنسور های متعدد و به کمک یک کامپیوتر در هنگام افزایش شتاب جانبی خودرو در پیچ ها باعث پایداری خودرو میشوند.ESP در مدل های بیشتری ز خودرو ها بسته شده است و بعضی از این سیستم ها اختصاص به یک کمپانی را دارد . مثلا VSC که برای تویوتا است اما به اندازه ESP خوب عمل نمیکند.
ترمزهاي ضد قفل چگونه كار مي كنند؟
نگه داشتن ناگهاني يك اتومبيل در جاده ي لغزنده مي تواند بسيار خطرناك باشد.ترمزهاي ضد قفل خطر هاي اين واقعه ي ترسناك را كاهش مي دهد.در واقع روي سطوح لغزنده حتي راننده هاي حرفه اي بدون ترمزهاي ضد قفل نمي توانند به خوبي يك راننده ي معمولي با ترمزهاي ضد قفل ترمز كنند.
مكان ترمز هاي ضد قفل
در اين مقاله ما همه چيز را درباره ي ترمز هاي ضد قفل ياد مي گيريم:اينكه چرا به آنها نياز داريم،چه چيز هايي در آنها به كار رفته است،چگونه كار مي كنند،بعضي از انواع رايج و بعضي از مشكلات مربوط به آن.
بدست آوردن يك مفهوم كلي از ترمزهاي ضد قفل:
تئوري ترمز هاي ضد قفل بسيار ساده است.يك چرخ در حال ليز خوردن(به طوري كه سطح تماس تاير نسبت به زمين سر بخورد) نسبت به چرخي كه ليز نمي خورد نيروي اصطكاك كمتري دارد.اگربا اتومبيل خود در يخ گير كرده باشيد مي دانيد كه اگر چرخها بچرنخد هيچ نيروي جلو بري به اتومبيل وارد نمي شود زيرا سطح تماس چرخ نسبت به يخ ليز مي خورد.
ترمزهاي ضد قفل با جلوگيري كردن از سر خوردن چرخ ها در هنگام ترمز كردن،دو مزيت را بوجود مي آورند:اول اينكه خودرو زود تر متوقف مي شود و دوم اينكه مي توان خودرو را هنگام ترمز كردن نيز هدايت كرد.
در ترمز هاي ضد قفل چهار بخش اصلي وجود دارد:
● حسگر هاي سرعت
●پمپ
●سوپاپ ها
●كنترل كننده
پمپ وسوپاپ هاي ترمز ضد قفل
حسگرهاي سرعت:
سيستم ترمز ضد قفل بايد بداند چه موقع چرخ در حال قفل كردن است،حسگرهاي سرعت كه در هر چرخ يا در بعضي مواقع در ديفرانسيل قرار گرفته اند اين اطلاعات را فراهم مي كنند
سوپاپ ها:
در هر لوله ي ترمز كه به هر ترمز مي رود يك سوپاپ وجود دارد كه با كنترل كننده كنترل مي شود،در بعضي از سيستم ها سوپاپ سه حالت دارد:
●در حالت اول سوپاپ باز است و فشار از سيلندر اصلي مستقيما به ترمز مي رسد
●در حالت دوم سوپاپ لوله ي ترمز را مي بندد و ترمز را از سيلندر اصلي جدا مي كند،اين حالت از افزايش بيش از حد فشار ترمز وقتي راننده روي پدال فشار مي آورد،جلو گيري مي كند
●در حالت سوم سوپاپ مقداري از فشار ترمز را كم مي كند
پمپ:
چون سوپاپ مي تواند فشار ترمز را كم كند بايد به طريقي اين فشار از دست رفته را جبران كرد واين كاري است كه پمپ انجام مي دهد.بعد از اينكه سوپاپ فشار را در يك ترمز كم كرد پمپ دو باره فشار ايجاد مي كند
كنترل كننده:
كنترل كننده يك پردازنده است كه با توجه به حسگرهاي سرعت، سوپاپ ها را كنترل مي كند.
ترمز ضد قفل هنگام عمل كردن:
انواع مختلف و الگوريتم هاي كنترل گوناگوني براي ترمز هاي ضد قفل وجود دارد.ما درباره ي طرز كار يكي از ساده ترين انواع آن توضيح مي دهيم.
كنترل كننده هميشه حسگرهاي سرعت را كنترل مي كند و به دنبال كاهش سرعت غير معمول در چرخ ها مي گردد.دقيقا قبل از اينكه چرخي قفل كند كاهش سرعت شديدي را تجربه مي كند اگر اين چرخ كنترل نشود بسيار زودتر از زماني كه خودرو براي متوقف شدن نياز دارد قفل خواهد كرد.يك خودرو كه با سرعت ٦۰مايل در ساعت حركت مي كند درشرايط ايده آل حدود ٥ ثانيه زمان لازم دارد تا بايستد اما يك چرخ در كمتر از يك ثانيه از چرخيدن مي ايستد و قفل مي كند.
كنترل كننده مي داند كه يك چنين كاهش سرعتي در چرخها غيرممكن است.بنابراين در چرخي كه كاهش سرعت غير معمول داشته فشار ترمز را كاهش مي دهد تا زماني كه حسگر آن چرخ افزايش سرعت را ثبت كند آنگاه كنترل كننده دوباره فشار ترمز را افزايش مي دهد تا اينكه حسگر ها كاهش سرعت را گزارش كنند.كنترل كننده اين كار را بسيار سريع وقبل از آنكه تاير تغيير سرعت زيادي داشته باشد انجام مي دهد نتيجه اين است كه حركت چرخ ها با همان شدتي كه از سرعت خودرو كم مي شود كند مي گردد و ترمز ها چرخ ها را نزديكي نقطه ي قفل كردن نگه مي دارند كه اين به سيستم بيشترين نيروي ترمز كردن را مي دهد.
وقتي ترمز ضد قفل در حال كار كردن است شما ضربات منظمي در پدال ترمز احساس مي كنيد كه به خاطر باز و بسته شدن سريع سوپاپ ها است.بعضي از ترمزهاي ضد قفل تا ۱٥بار در ثانيه اين كار را انجام مي دهند.